Przestrzeganie prawa budowlanego oraz prawa ochrony przyrody jest obowiązkiem zarówno inwestora jak i wykonawców prac termomodernizacyjnych. Prowadzenie inwestycji zgodnie z zaprezentowanym w artykule harmonogramem działań związanych z prawidłowych przygotowaniem i przeprowadzeniem termomodernizacji budynków. Postępowanie zgodnie z tymi wytycznymi pozwoli uniknąć wstrzymania prac remontowych a w skrajnych przypadkach nawet postępowania sądowego.
Najlepiej jest gdy proces przygotowania inwestycji budowlanej czy prac termomodernizacyjnych rozpocznie się w pierwszym lub drugim kwartale poprzedzającym prace budowlane. Pozwala to na rzetelne ustalenie stanu faktycznego budynku a w razie stwierdzenia występowania siedlisk ptaków ustalenie z wyprzedzeniem jakie działania należy podjąć i w jakim czasie byłoby możliwe sprawne zaplanowanie i przeprowadzenie remontu.
Kolejność czynności wykonywanych podczas termomodernizacji budynku:
1. W pierwszym kwartale roku poprzedzającego planowaną modernizację należy ustalić zakres i terminy prowadzonych prac, stosowane technologie, sposób wykończenia elewacji, otworów wentylacyjnych, stolarki okiennej itp.
2. W okresie kwiecień – czerwiec w roku poprzedzającym planowane prace budowlane inwestor lub wykonawca inwestycji powinien zlecić doświadczonemu ornitologowi przeprowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej w zakresie występowania gatunków ptaków chronionych w/na budynku, a w razie potrzeby (szczególnie stare, duże lub wysokie budynki) chiropterologowi w zakresie nietoperzy. Ma to na celu określenie stopnia zasiedlenia budynku i ustalenie zakresu działań minimalizujących i kompensujących
negatywne oddziaływanie prowadzonych prac.
3. W przypadku ustalenia przez eksperta – ornitologa, że dany budynek zasiedlany jest przez chronione gatunki ptaków, inwestor lub wykonawca powinien wystąpić do właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska (RDOŚ) z wnioskiem o wydanie zezwolenia na odstępstwo od zakazów wymienionych w art. 52 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody w związku z planowanymi racami termomodernizacyjnymi. Wniosek powinien być wypełniony zgodnie z art. 56, ust. 6 wyżej cytowanej ustawy. Celem wniosku jest uzyskanie zezwolenia RDOŚ na zniszczenie siedlisk gatunków chronionych, które może mieć miejsce w czasie prowadzenia prac remontowo–budowlanych obiektu. Do wniosku należy dołączyć ekspertyzę ornitologa (ewentualnie chiropterologa), w którym powinien być podany zakres zasiedlenia budynku przez ptaki oraz sposoby minimalizacji i kompensacji negatywnego oddziaływania prac budowlanych.
4. Po uzyskaniu zgody regionalnego dyrektora ochrony środowiska, w okresie październik–grudzień w roku poprzedzającym prace termomodernizacyjne należy zamknąć wszystkie szczeliny, otwory, nisze, które w czasie remontu zostaną zamknięte lub pokryte materiałami izolacyjnymi. Dotyczy to także otworów wentylacyjnych prowadzących do stropodachów. Z nisz balkonowych i ryniennych należy usunąć także stare gniazda oknówek. W ten sposób uniemożliwi się ptakom gniazdowanie w miejscach objętych pracami budowlanymi i zapobiegnie stratom w ich lęgach lub przerwaniu prac na okres lęgów ptaków.
W tym czasie w najbliższej okolicy remontowanego budynku można powiesić, (zgodnie z wytycznymi przedstawionymi w ekspertyzie ornitologicznej), budki lęgowe zastępujące miejsca gniazdowe na okres przeprowadzenia prac.
5. W czasie wykonywania remontu, jeśli dochodzi do odsłonięcia części elewacji, odsłaniania starych lub powstawania nowych nisz, szczelin, otworów to należy je jak najszybciej zabezpieczać, by uniemożliwić dostęp ptakom do ich wnętrz. Podobnie, jeśli w trakcie prac budowlanych montuje się budki lęgowe stanowiące kompensatę przyrodniczą, ich otwory muszą być zamknięte, aby nie mogły z nich korzystać ptaki.
6. Po zakończeniu prac termomodernizacyjnych należy udostępnić wszystkie budki lęgowe zamontowane na budynku lub w jego obrębie. Podobnie, jeśli przewiduje to technologia, udrożnić należy otwory wentylacyjne prowadzące do wnętrza stropodachu.
