A nad nami lecą żurawie…

W Polsce, wśród ptaków absolutnym numerem jeden jest bocian, znany i rozpoznawany przez wszystkich, jednak tuż za nim plasuje się żuraw (grus grus). Nieco większy od swego czarno-białego kolegi, również powraca do nas na przełomie lutego i marca. Często wtedy, słysząc charakterystyczne „trąbienie” unosimy głowy i podziwiamy lecące kluczem żurawie.

Żuraw jest wdzięcznym tematem zarówno w literaturze („Iliada” Homera) jak i w malarstwie czy heraldyce. W średniowiecznych herbach i godłach, często widnieje żuraw, z jedną nogą uniesiona, w której trzyma kamień- jako symbol czujności i ochrony swej rodziny i terytorium. Do dziś wiele zwierząt, np. jelenie, często spogląda w niebo wypatrując żurawi. Jeśli spokojne żerują, to znaczy że jest bezpiecznie, jeśli jednak krążą niespokojnie i nawołują się, to znak że drapieżnik jest blisko.

Jak wygląda żuraw grus grus

Żuraw to jeden z największych polskich ptaków, 105- 130 długości ciała, o ubarwieniu popielatym z czarną szyją i głową oraz białym pasem wzdłuż oka. Z tyłu ciała żuraw ma pióropusz długich, wygiętych piór. Żurawie to ptaki nieufne, skryte i płochliwe, do niedawna więc osiedlały się na terenach trudnodostępnych i ustronnych, preferowały zaciszne mokradła i torfowiska. Z czasem jednak przyzwyczaiły się do człowieka i zaczęły osiedlać coraz bliżej ludzkich siedzib, z korzyścią dla obu stron. Coraz częściej można zobaczyć jak dumnym i godnym krokiem przemierzają pola żerując, w poszukiwaniu drobnych ssaków czy młodych pędów oziminy.

Taniec godowy żurawi

Jedną z bardziej charakterystycznych cech żurawi jest ich taniec godowy. W trakcie tego tańca dobierają się w pary na całe życie. To niezapomniane, zapierające dech w piersiach widowisko. Ptaki krążą wokół siebie, z rozpostartymi skrzydłami, skaczą, kłaniają się, czasem podrzucają kępki trawy, nawołują się. Z czasem coraz rzadziej i spokojniej, aż taniec ustaje zupełnie – to znak że się zaakceptowały oraz zaczęły budowę gniazda i wysiadywanie jaj.

Gniazdo żurawi

Gniazdo żurawi to kopiec z trzcin i traw, ukryty wśród roślinności, często w płytkiej wodzie. W gnieździe znajdują się przeważnie dwa jaja. Po wykluciu maluchami opiekują się oboje rodzice, na zmianą pilnując ich i karmiąc, aż opanują umiejętność latania, co trwa do około 65 - 70 dni od wyklucia. W trakcie opieki nad młodymi, żurawie zmieniają lotki, co sprawia że zarówno młode jak i dorosłe osobniki nie mogą latać. W tym czasie przebywają w bezpiecznym i dobrze ukrytym gnieździe.

Wiosenne i jesienne przeloty żurawi

Przed odlotem, na przełomie października i listopada, żurawie zbierają się w grupy, zwane zlotowiskami, liczące nawet do dwóch tysięcy osobników. Przygotowując się do odlotu, samotne ptaki te tańczą i nawołują się łącząc się w pary, po czym odlatują grupami.

Żuraw jest ptakiem chronionym, jednak jego obecna liczebność napawa optymizmem. Nie zapominajmy jednak o drobnej pomocy z naszej strony- zaplanujmy racjonalnie ewentualne działania gospodarcze, nie osuszajmy „na siłę” oczek wodnych, czy niewielkich bagienek pod lasem, zostawmy kępy wysokiej trawy i sitowia nad brzegiem rzeki. Pozwólmy żurawiom wrócić do domu.