Nadzór ornitologiczny przy remoncie kamienicy Bolesława Śmiałego, Szczecin

Dachy budynków, zwłaszcza starych kamienic w centrach miast, są atrakcyjnym schronieniem dla ptaków i nietoperzy. Znajdują one schronienie w szczególności:

• w szczelinach,
• w podbitce dachowej,
• ubytkach w dachówkach i innych dogodnych do schronienia miejscach w dachu.

Dachy starych kamienic to również doskonała kryjówka i miejsca zimowania oraz rozrodu dla kolonii nietoperzy. W związku z tym przed planowaniem inwestycji polegającej na remoncie dachu należy pamiętać również o tych mieszkańcach budynku. Bytowanie ptaków czy nietoperzy w budynku nie wyklucza możliwości wykonania remontu. Jednakże remont taki musi być prowadzony zgodnie z zaleceniami ornitologa oraz poniższymi zasadami prowadzenia inwestycji w myśl zasady zrównoważonego rozwoju.

5 zasad postępowania w zgodzie z ptakami podczas remontu dachu

1. Przed przystąpieniem do inwestycji należy sprawdzić budynek pod kontem ewentualnego zasiedlania go przez ptaki lub nietoperze.
2. Jeżeli ornitolog nie stwierdzi zasiedlenia budynku przez ptaki i/lub nietoperze, ekipa budowlana może przystępować do realizacji zadania zgodnie z zaplanowanym harmonogramem prac.
3. Natomiast jeżeli ekspert ornitolog stwierdzi występowanie ptaków i/lub nietoperzy, wówczas zasugeruje inwestorowi takie rozwiązania, które pozwolą przeprowadzić inwestycję bez szkody dla zwierząt.
4. Jeżeli konieczne będzie zniszczenie siedlisk ptaków, ornitolog opracuje działania kompensacyjne, które zrekompensują utracone siedliska.
5. Inwestor po zakończeniu prac budowlanych związanych z remontem dachu wykonuje działania kompensacyjne, jakie zostały uzgodnione z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska.

W omawianym przypadku kamienicy przy ul. Bolesława Śmiałego w Szczecinie, inwestor uzyskał zgodę na zniszczenie siedlisk ptaków, ale w zamian został zobligowany do zawieszenia budek dla ptaków.

Remont dachów zgodnie z przepisami ochrony przyrody

Podczas prowadzenia wszelkiego rodzaju prac budowlanych takich jak:

• remont dachu,
• remont elewacji budynku,
• termomodernizacja budynku

zarówno inwestor, jak i wykonawca prac budowlanych zobligowani są do przestrzegania przepisów prawa w szczególności Ustawy o ochronie przyrody. W myśl tych zapisów jesteśmy zobowiązani chronić ptaki i nietoperze żyjące w miastach i gniazdujące na budynkach.

Kompensacja siedlisk utraconych podczas remontu dachów

Jeżeli podczas prowadzonych prac budowlanych nie ma rozwiązań alternatywnych i musi dojść do zniszczenia gniazd lub siedlisk ptaków objętych ochroną, należy opracować kompensację przyrodniczą utraconych miejsc lęgowych. Najczęściej odbywa się to za pomocą zamontowania na budynku zastępczych miejsc gniazdowania w postaci budek lęgowych dla ptaków.

Rodzaje budek lęgowych, które można podzielić ze względu na:

• materiał z którego są wykonane:
  • budki lęgowe drewniane
  • budki lęgowe trocinobetonowe
• ze względu na ich rodzaj:
  • budki pojedyncze
  • budki podwójne
  • budki natynkowe
  • budki podtynkowe

Do najtrwalszych i odpornych na czynniki zewnętrzne zaliczyć można budki trocinobetonowe. Natomiast najlepszym sposobem montażu ze względu na zachowanie trwałości budek lęgowych jest montaż podtynkowy.

Nietoperze w dachach budynków

Oprócz ptaków do mieszkańców dachów należy zaliczyć również nietoperze. Te niezwykle pożyteczne ssaki (ze względu na to że odżywiają się między innymi komarami) wykorzystują dachy budynków jako miejsce schronienia, rozrodu oraz zimowisk.

Najczęściej spotykane gatunki nietoperzy w miastach to:

• karlik malutki Pipistrellus pipistrellus
• karlik drobny Pipistrellus pygmaeus
• karlik większy Pipistrellus nathusii
• podkowiec maly Rhinolophus hipposideros
• podkowiec duży Rhinolophus ferrumequinum
• Mroczek posrebrzany Vespertilio murinus
• Mroczek pozlocisty Eptesicus nilssonii
• Mroczek pózny Eptesicus serotinus